De Financiën onder controle cyclus

Een van de startpunten voor iedereen is het onder controle hebben en houden van je financiën. Voor een groot gedeelte begint dit bij de financiën inzichtelijk te krijgen. Het basisprincipe van inkomsten – uitgaven = over om te sparen, te investeren en uit te geven (niet per se in deze volgorde) is een ieder wel bekend. Helaas brengt niet iedereen dit tot een succesvolle uitvoering. De simpele regel dat als er minder binnenkomt dan de uitgaven er iets moet gebeuren, is niet bij iedereen een trigger. Ik weet er zelf alles van 😉
Je zal je kosten toch echt onder wat er binnen komt moeten houden om geld over te houden. De overzichten en verhoudingen zijn voor velen onderbelicht, alsmede de herhalende cyclus. De redenen zijn voornamelijk te vinden in het geen aandacht aan of willen geven. Natuurlijk zijn er ook uitzonderingen die de laatste tijd wel heel erg terug komen in de media, zowel de verhalen over (lijkt vaak toch makkelijk) financieel onafhankelijk alsmede de probleem gevallen. Voor mij gold als hoofdschuldige de laksheid. Voor een groot gedeelte van mijn leven kwam er voldoende binnen, ging er voldoende uit en vielen de duidelijke (!) schulden mee. Geen aandacht, leventje volgens de “normale” maatschappelijke verwachting en lekker boven stand levend. Van salaris tot salaris. Nou ja tot een paar jaar terug door zo’n belangrijk veranderend punt in het leven. Toen werd ook wel duidelijk dat dit niet houdbaar is, en zonder een pot er ook niet heel veel buffer is om het onverwachte op te vangen.

Dat heb ik vorig jaar aangepakt en daarbij een cyclus gestart om mijn financiën onder controle te hebben. Nu, wat is dan die financiën onder controle cyclus?

De cyclus

1. Inzichten
2. Schulden uitbannen
3. Uitgaven verminderen
4. Inkomsten vergroten
5. Doelen stellen
6. Leven
7. Reflectie
8. Goto 1

Een van de belangrijkste middelen in deze cyclus is het budgetteren. Budgetteren kan zijn door drie categorien te vormen, of tot op de puntjes elke cent in een specifiek potje in te delen. Whatever works for you. De toolset kan een Excel sheet zijn, Grip app, YNAB of andere vormen, zodat dit je kan ondersteunen in inzichten verkrijgen, behouden en hier aan werken. Als een bierfiltje (wegens DryJanuary een 0.0% variant natuurlijk) voor jou gaat werken, is dat perfect!

Inzichten

Inzicht en bewust wording. Hoe staat het er voor? Neem gerust even de tijd om dit voor elkaar te krijgen. Probeer eens inzichtelijk te krijgen wat je maandbetalings-cyclus is, en ga hier categoriseren. Wanneer komt het salaris, wanneer de vast lasten, wat zijn de vaste lasten, wat zijn variabele uitgaven of variabele inkomsten?

Begin met de maandelijkse vaste inkomsten en vaste lasten op een rij te zetten. Denk bij inkomsten aan je salaris, voorlopige teruggave of toeslagen. De vaste lasten zorgverzekeringen, energie rekening, tv/internet abonnement, huur/hypotheek termijn enzoverder.

Doe dan de variabelle inkomsten en uitgaven. Is dit wat moeilijker? Neem dan als startpunt een ongeveer getal bijvoorbeeld het gemiddelde van de afgelopen 3-6 maanden om mee in te starten. Je komt hier weer terug dus dan kan je wat specifieker zijn.

Wat zijn je huidige schulden, tegen welke rente percentages, termijn bedragen en betalingshorizon.

Gebruik een notitieblok, een app (Grip of YNAB) bijvoorbeeld, Excel of whatever works for you. Zoek eventueel bij de collega bloggers naar kant-en-klare downloads.

Je hebt deze informatie nodig in de volgende stappen. Geen inzichten is geen stap verder kunnen.

Schulden uitbannen

Weg met die dingen. Zoveel negatieve rente, en vaak hoge rente. En als jij hetzelfde denkt als mij dan is een schuld ook een blok aan het been. Dus voor je gemoedsrust en het stoppen van het wegstromen van je vermogen, los die dingen af. Liever vandaag dan morgen. Vergeet niet het roodstaan of achteraf betalen in termijnen. Of die creditkaart, dat is vaak degene die het hoogste debetrente heeft.

Heb je er meerdere, of lukt het niet om deze in eens af te betalen? Kijk goed naar je openstaande schulden, de rente en de bijbehorende termijnbetalingen/-kosten. Neem dan degene degene waar je het dichts bij de aflossing zit en met het hoogste rente percentage als eerste, of doe een of met de hoogste rente percentage. Wanneer er een verdwijnt hou je weer geld over om de andere versneld af te lossen. Kun je uitgaven verminderen of inkomsten vergroten? Zet deze dan in om van je schulden af te komen. Stel realistische doelen. Een schuld van 10K uitstaand met een inkomen van 2K, ga je niet in een maand aflossen. Het stellen van niet haalbare doelen bij schulden gaat erg demotiverend werken. Trust me.

Ga geen nieuwe schulden aan om oude schulden af te lossen. Dat is een vicieuze cirkel. Als je hier eenmaal in beland, moet je sterk in je schoenen staan om er uit te komen. Het enige wat je kan bekijken is als je meerdere schulden hebt om deze bij een bestaande lening onder te brengen met de voordeligste rentetarief en kosten. Controleer goed van te voren wat hier de voorwaarden zijn en of dit uiteindelijk de goede keuze is. Reken, of laat het, goed doorrekenen. Wat to good to be true is, is dat vaak ook. Niet doen.

Zoek hulp als je door het bomen het bos niet ziet. Budgetcoaches, andere financiële hulp, kennissen, schrijf je in bij fiKKs of neem contact op via het contact formulier. En zo zijn er verder nog veel meer opties.

Uitgaven verminderen

Besparen op vaste lasten en variabele lasten. Maak werk van het omlaag brengen van de vaste lasten. De voornaamste zaken schrap abonnementen, snij in verzekeringen, ga gezonder om met eten en stap met regelmaat over van aanbieders. Vooral het laatste. Overstappen is niet moeilijk en eng, en het levert je veel op. Overstappen loont voor de usual suspects verzekeringen, energie, tv/Internet, mobiele telefoonaanbieders, banken en ga zo maar verder. Maak gebruik van vergelijkingssites, en net als alle grote uitgaven denk hier goed over na. Houdt rekening met tarieven versus de tegemoetkoming bij het nieuw afsluiten, niet alle deals blijken even goed dan in eerste instantie zichtbaar. Denk na over het volgende: de bedrijven die in de genoemde sectoren actief zijn, halen veel winst uit de slapers. De mensen die niet overstappen en blijven zitten, vaak tegen een hoger variabel tarief dan hun eerste contract. De deals en voordelige tarieven zijn vaak niet te halen voor deze slapers.

Ik ben het verder helemaal eens met het besparen op onnodige dingen die je in alle tips op het Internet vind. Maar ik ga niet langs tig verschillende supermarkten in de week om een paar euro per maand uit te sparen. En dan meer uit te geven aan brandstof en ander verbruik van bijvoorbeeld de auto. Net zoals op een zeepkist zitten, of je eigen zeep maken. Ik snap dat dit zeker past voor een bepaalde groep mensen, maar over het algemeen niet.

Doel een is om de uitgaven onder de inkomsten te krijgen, doel twee is om deze verder te verlagen om het geld voor investeren in de toekomst te vergroten.

Let verder op kosten, direct zichtbaar of indirect zichtbaar. Energie verslinders zijn vaak onzichtbaar, maar adapters die in het stopcontact blijven zitten of standby van apparaten kan zeker schelen. Zo ook energie labels van apparaten, daltarief (’s avonds, ’s nachts, weekend en bij feestdagen) bij elektrisch wassen en de lijn in het trapgat in plaats van de droger.

Houdt bij doelen rekening met rendement vermindering door (on)voorziene kosten. Natuurlijk is er soms ook leergeld, zoals je ook zult merken op deze blog. Neem de ervaring van andere mee of je eigen keuze te vormen. Stelregel is rendement = winst – kosten. Hoe lager de kosten hoe hoger het rendement. Verder geldt voor kosten hetzelfde als het rente-op-rente effect, alleen dan negatief!

Inkomsten vergroten

Ga voor die jaarlijkse salaris verhoging. Bekijk de mogelijkheden van passieve inkomsten. Ga op zoek naar jouw specifieke side hustles. Verdien met online spaarprogramma’s. Verkoop die oude kleding op marktplaats, je weet het wel die al jaren dezelfde plank innemen in de kast (je hoeft niet Marie Kondo te zijn om dit te snappen). Voor de inkomsten geldt hetzelfde als voor de uitgaven verminderen, je vergroot hiermee het bedrag wat je vrij kan inzetten ten behoeve van je doelen. Je hoeft echt niet gelijk de inkomsten vergroten ter vervanging van je vaste inkomsten, begin klein en zie wederom dan inzichten en aandacht deze langzaam maar zeker laten groeien. En langzaam dus. Ja tuurlijk, bij de een gaat het wat sneller of de een laat het voorkomen dat het snel gaat, laat je niet uit het veld slaan dat jouw situatie anders is dan verhalen die je leest hierzo op het Internet. Het is echt niet allemaal roze geur en maneschijn. Gebruik de lessons learned die er zijn in de afwegingen. In sommige situaties kan het leren ook belangrijk zijn, af en toe een verlies nemen als leergeld zal voorkomen.

Sommige inkomsten vergroten gaan automatisch, denk aan compound interest. Hoe meer vaste inlegmomenten en/of hoe langer de horizon, hoe meer de groei.

Belangrijk: het gaat hier over jouw situatie, wat past het beste en wat zijn realistische middelen om mee te werken.

Doelen

Stel doelen en geef deze doelen een plek. Heb je een spaarrekening waar je potjes kan aanmaken? Doe dit. Een duidelijke benaming, en dus doel, helpt veel beter dan een grote pot. Bij een grote pot is er geen verbinding en wordt de drempel om voortijdig er iets uit te halen groter.

Leg een buffer aan waarmee je onverwachte zaken kan opvangen. Dit geld moet direct beschikbaar kunnen zijn, of in ieder geval binnen een paar werkdagen. Hoeveel? Dat ligt aan je situatie. Dien je je prive-auto te kunnen opvangen voor je werk, dan ligt deze buffer hoger dan iemand die makkelijk op de fiets kan of waar de auto bij de overeenkomst met de werkgever zit. Hetzelfde geldt voor een pot voor de eigen risico van de zorgverzekering. Ben je iemand die daar weinig van gebruik maakt, dan loont het om daarvoor het potje te hebben en je maandelijkse ziektenkostenverzekering kosten lager te houden.

Verdien je nu 2800 euro per maand? Stel dan als doel dat je volgend jaar 3000 euro per maand wilt verdienen. Investeer je nu maandelijks 100 euro in wereldwijde ETF’s? Probeer volgende jaar 200 euro te behalen. Je wordt zo geactiveerd om hier aan te gaan werken. Haal je je doel door meer te werken? Of moet je het misschien iets anders doen? Moet je werken aan additionele inkomsten (let hierbij op de risico’s en doe dit bijvoorbeeld met geld wat je kan “missen”), of is het werken als loonslaaf toch niet je ding? Je komt zo voor kansen die je niet had voordat je deze doelen stelde. Wat enorm helpt is als je het verhaal kent van voorbeelden die jouw doel al hebben behaald. Dan kun je daar van leren. Bijvoorbeeld door de verzameling blogs die er overgeschreven zijn.

Doelen stelen = kansen creëren. Deze moeten SMART: specifiek doel, meetbaar (hoe weet je waar je staat en waar je naar toe gaat), acceptabel en bijbehorend realistisch en tijdgebonden (de wanneer factor).

Heb je een tijd, dan kan je bepalen wat je gereedschap is de weg te bewandelen naar de horizon. Wil je beleggen voor je pensioen binnen 5 jaar? Dan moet je niet zondermeer all-in gaan op VRWL ETF’s. Het loont dan om te gaan voor een wat groter obligatie gedeelte in je portfolio zodat er een stuk stabiliteit en voorspelbaarheid is voor je horizon. Wil je helemaal risico verminderd zijn met deze horizon van 5 jaar? Dan is een spoarrekening of deposito van 1 to 5 jaar wellicht een beter idee.

Reflectie

Kijk regelmatig, of af en toe, eens terug. Wat gaat er goed en wat niet? Kloppen je doelen nog? Zijn je inzichten nog juist? Moet je bijsturen, herbalanceren of juist blijven zitten? Zijn er intussen doelen die haalbaarder zijn of heb je doelen ruim behaald? Werkt de ene investering beter dan de ander? Tijd voor nieuwe doelen, inzichten en ga zo maar verder. Reflectie kan betekenen dat je een aanpassing maakt, of zijn beloop laat. Zet in je agenda wanneer je bepaalde financiële zaken moet regelen en overzichten moet bijwerken. Doe dit voor inzichten op wekelijkse of maandelijkse basis, wat het beste voor je werkt. Moet je een rekening betalen of een handmatige investering doen, stel dan een alarm in zodat deze afgaat wanneer het zover is. Doe dit in de traditionele papieren, alarm klok of de vele beschikbare digitale versies. Iedere smartphone heeft een kalender en herinnering functionaliteit. Gebruik deze. Wanneer je dit regelmatig doet, hoeft dit echt niet veel tijd te kosten. Binnen 5 a 10 minuten heb ik de meeste overzichten en betalingen van de maand gedaan, vaak zelfs minder. Zeker wanneer het platform een automatische functionaliteit biedt!

Belangrijkste output hier zijn leerpunten waar je daadwerkelijk iets mee ga en kan doen. Natuurlijk is een het gaat goed zo en niets doen deze ronde, ook perfect.

Goto 1

En begin opnieuw. Dit is een cyclus en niet een eenmalige handeling. Het klopt dat de eerste cyclus vaak het moeilijkst is omdat het de grote blokken betreft en erg confronterend zullen zijn. Voor sommige geldt het andersom, die krijgen energie van de vele aanpassingen in de eerste paar maal van de cyclus, maar krijgen bij het automatisme een moment dat er minder energie terugkomt doordat de automatisering perfect is uitgevoerd.

Maar echt, structurele herhaling (of automatiseren), reflectie en bijsturen zijn in je financien onmisbaar. Voor zoveel zaken in het leven, sla niet door en zoek hetgene wat het beste past bij jou en jouw doelen.

Toch?

Werkt dit onverhoopt niet, geen probleem dit is geen manifest. Voor jou kan zeker een andere volgorde werken, of juist met minder of meer poespas. Het moet bij jou en je doelen passen. Bewustwording en mindset zijn heel belang. Een kleine aanpassing is zo gemaakt dat, behoord zeker tot de cyclus. Laat vooral in de weten wat wel voor je werkt en wat niet. Dan kunnen we daar zeker van leren.

 
 

Wat is jouw manier om je financiën onder controle te krijgen en houden?